Zekat Hesaplama

Zekat Nedir ve Nasıl Hesaplanır? (2025)

Zekat, İslam’ın beş şartından biri olup, dini ölçülere göre zengin sayılan Müslümanların, sahip oldukları malın veya paranın belli bir miktarını (kırkta birini) her yıl ihtiyaç sahiplerine vermesidir. Zekat hesaplama aracımız, bu ibadeti doğru bir şekilde yerine getirmenize yardımcı olmak için tasarlanmıştır. Hesaplama, varlıklarınızın toplam değerinden borçlarınız düşüldükten sonra kalan miktarın nisap sınırını aşıp aşmadığına göre yapılır.

Nisap Miktarı Nedir ve Nasıl Belirlenir?

Nisap, zekatla yükümlü olmak için gerekli olan asgari zenginlik ölçüsüdür. Diyanet İşleri Başkanlığı’na göre bu ölçü 80.18 gram altındır. Bir kişinin zekatla yükümlü olması için, temel ihtiyaçları ve borçları dışında 80.18 gram altın veya bu değerde paraya ya da mala sahip olması ve bu varlığın üzerinden bir kameri yıl (yaklaşık 354 gün) geçmiş olması gerekir. 2025 yılı için nisap miktarı aşağıdaki gibi hesaplanır:

Nisap Miktarı (TL) = 80.18 gr × Güncel 24 Ayar Gram Altın Alış Fiyatı

Örnek: Güncel 24 ayar gram altın alış fiyatı 2.150,00 TL ise, 2025 yılı için nisap miktarı: 80.18 × 2.150,00 TL = 172.387,00 TL’dir.

Zekat Tutarının Hesaplanması

Zekat verilecek miktar, toplam varlıklardan borçlar çıkarıldıktan sonra elde edilen net tutarın (zekat matrahının) %2,5’i (kırkta biri) alınarak bulunur. Bu hesaplama yalnızca zekat matrahı, belirlenen nisap miktarından fazla ise yapılır.

Toplam Varlıklar (TL) = Nakit (TL, Döviz) + Altın Değeri + Gümüş Değeri + Diğer Ticari Mallar

Zekat Matrahı = Toplam Varlıklar – Toplam Borçlar

Ödenecek Zekat Tutarı = Zekat Matrahı × 0.025

Örnek: Bir kişinin 2025 yılındaki varlık ve borçları aşağıdaki gibi olsun:

• Nakit: 50.000 TL
• Döviz: 1.000 USD (Kur: 31,50 TL)
• Altın: 100 gram (24 Ayar) (Gram Fiyatı: 2.150,00 TL)
• Borç: 25.000 TL

Hesaplama:

1. Toplam Varlıklar: 50.000 TL + (1.000 USD × 31,50 TL) + (100 gr × 2.150,00 TL) = 50.000 + 31.500 + 215.000 = 296.500 TL
2. Zekat Matrahı: 296.500 TL (Varlık) – 25.000 TL (Borç) = 271.500 TL
3. Karşılaştırma: Zekat matrahı (271.500 TL), nisap miktarından (172.387,00 TL) büyük olduğu için kişi zekat ile yükümlüdür.
4. Ödenecek Zekat: 271.500 TL × 0.025 = 6.787,50 TL

Bu durumda ödenmesi gereken zekat miktarı 6.787,50 TL’dir.

Zekat Hakkında Önemli Bilgiler

• Zekata Tabi Mallar: Nakit para, döviz, altın, gümüş, ticari mallar, menkul değerler ve kira geliri getiren mülkler gibi artıcı özelliğe sahip mallar zekata tabidir.
• Zekata Tabi Olmayan Mallar: Kişinin oturduğu ev, ev eşyaları, giysileri, binek aracı ve mesleğini icra etmek için kullandığı aletler gibi temel ihtiyaç (havâic-i asliyye) sayılan mallardan zekat verilmez.
• Borçların Düşülmesi: Zekat hesaplanırken vadesi gelmiş veya bir yıl içinde ödenecek olan borçlar toplam varlıklardan düşülür.
• Zamanlama: Zekat verme yükümlülüğü, nisap miktarına ulaşıldıktan sonra üzerinden bir kameri yıl (354 gün) geçmesiyle başlar. Her yıl aynı dönemde hesaplama yapılması tavsiye edilir.